ความรู้เกี่ยวกับศาล

ศาลตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2540 มี 4 ประเภท คือ

	ศาลรัฐธรรมนูญ เป็นศาลที่มีอำนาจในการพิจารณา วินิจฉัย ชี้ขาดปัญหาที่ขัดแย้งต่อกฏหมายรัฐธรรมนูญ หรือปัญหาขัดแย้งในการใช้กฏหมาย ศาลยุติธรรม เป็นศาลที่มีอำนาจในการพิจารณาพิพากษาคดีแพ่งและคดีอาญาทั้งปวง เว้นแต่คดีที่รัฐธรรมนูญ หรือมีกฏหมายบัญญัติให้อยู่ในอำนาจของศาลอื่น ศาลปกครอง เป็นศาลที่มีอำนาจในการพิจารณาพิพากษาคดีที่เป็นข้อพิพาทระหว่างหน่วยงานราชการ หน่วยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจ หรือราชการส่วนท้องถิ่น หรือเจ้าหน้าที่ของรัฐที่อยู่ในบังคับบัญชา หรือในกำกับดูแลของรัฐบางด้วยกัน ซึ่งเป็นข้อพิพาทอันเนื่องมาจากการกระทำ หรือละเว้นการกระทำที่หน่วยราชการ หน่วยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจ หรือราชการส่วนท้องถิ่น หรือเจ้าหน้าที่ของรัฐนั้น ต้องรับผิดชอบในการปฏิบัติหน้าที่ตามกฏหมายบัญญัติ ศาลทหาร เป็นศาลที่มีอำนาจในการพิจารณาพิพากษาคดีอาญาทหาร และคดีอื่นตามที่กฏหมายบัญญัติ
	ศาลยุติธรรม แบ่งชั้นของศาลออกเป็น 3 ชั้นคือ
	ศาลชั้นต้น ศาลอุทธรณ์ ศาลฎีกา
	ศาลชั้นต้น เป็นศาลที่รับพิจารณาคดีในเบื้องต้น ทั้งคดีแพ่ง คดีอาญา และคดีพิเศษอื่นๆ โดยแบ่งเป็น 2 ประเภทคือ
	ศาลชั้นต้นในกรุงเทพมหานคร ได้แก่  - ศาลแพ่ง - ศาลอาญา - ศาลแพ่งกรุงเทพใต้ - ศาลแพ่งธนบุรี - ศาลอาญาธนบุรี - ศาลแขวงที่ตั้งอยู่ในกรุงเทพมหานคร - ศาลจังหวัดมีนบุรี - ศาลเยาวชนและครอบครัวกลาง - ศาลภาษีอากรกลาง - ศาลแรงงานกลาง - ศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลาง - ศาลล้มละลายกลาง       2.    ศาลชั้นต้นในต่างจังหวัด ได้แก่ - ศาลจังหวัด - ศาลแขวง - ศาลเยาวชนและครอบครัวกลาง
	บุคลากรในศาลชั้นต้น หรือเรียกว่า ข้าราชการฝ่ายตุลาการ แบ่งเป็น 2 ประเภท คือ
	ข้าราชการตุลาการ ได้แก่ ผู้พิพากษา ซึ่งมีอำนาจและหน้าที่ในการพิจารณาพิพากษาอรรถคดีต่างๆ (สำหรับ 4 จังหวัดภาคใต้ ได้แก่ สตูล ปัตตานี ยะลา และนราธิวาส จะมีดะโต๊ะยุติธรรม ซึ่งเป็นข้าราชการตุลาการที่มีหน้าที่ในการพิจารณาพิพากษาคดีด้านกฏหมายอิสลาม) ข้าราชการธุรการ ได้แก่ ข้าราชการและลูกจ้างในศาลที่มีหน้าที่ปฏิบัติงานในทางธุรการของศาล
	ผู้มีหน้าที่ในการปกครองดูแลศาล มีอยู่ 2 ระดับคือ
	ผู้มีหน้าที่ปกครองดูแลสูงสุดในศาล  - ศาลชั้นต้นขนาดใหญ่ในกรุงเทพมหานคร คือ อธิบดีผู้พิพากษา - ศาลชั้นต้นอื่นๆโดยทั่วไปกรุงเทพมหานครและต่างจังหวัด คือ ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล  หัวหน้างานทางด้านธุรการในศาล - จ่าศาล ทำหน้าที่ควบคุมดูแลการปฏิบัติงานทางธุรการ และปกครองดูแลข้าราชการธุรการในศาล